Паян Чӑваш Енре хӑш-пӗр вырӑнта ҫумӑр пӗлӗчӗсем пухӑннӑ. Шӑрӑх ҫанталӑк тӑнӑ хыҫҫӑн ырӑ ҫумӑр килмест – ҫапла калаҫҫӗ халӑхра. Чӑнах та ҫапла пулса тухнӑ.
Паян, ҫу уйӑхӗн 31-мӗшӗнче, 14 сехет 55 минутра Канаш хулинче тачка пӗлӗтсем капланнӑ, унтан пӑр ҫума пуҫланнӑ. Ҫынсем ҫакна видео ӳкернӗ. Ку хыпара «Про Город» хаҫата пӗлтернӗ.
«Пӑрпа хутӑшла юр 5 минута яхӑн ҫурӗ. Унтан тӳпе тасалчӗ, нимӗн те пулман тейӗн. Палӑртмалла: пӗлтӗр те ҫак кун юр ҫунӑччӗ», - ҫапла каласа кӑтартнӑ халӑх корреспонденчӗ.
«Чӑваш Енри ҫанталӑк» порталта пӗлтернӗ тӑрӑх, Улатӑр районӗнчи Кире поселокӗнче те пӑр ҫунӑ. Ыран вара Шупашкарта ҫумӑр ҫӑвассине пӗлтереҫҫӗ синоптиксем.
Улатӑр районӗнчи Алтышево ялӗнче пурӑнакансем кӑмӑлсӑр, мӗншӗн тесен ҫӑвӗпех, юр ҫуса лартиччен, ялта ӗнесем ҫӳреҫҫӗ. Вӗсене пӑхакан ҫук. Выльӑх-чӗрлӗх хӑй тӗллӗн ҫӳрет. Вырӑнти администраци те кун тӗлӗшпе нимӗн те туман. Кун пирки «Экосреда Чувашия» сайтра хыпарланӑ.
Ӗнесене кӗтӗве яманран вӗсем ял тӑрӑх кунӗпе утаҫҫӗ. Ҫавна май таҫта та вӗсен каяшӗ выртать. «Ял кунне те храм ҫывӑхӗнчи тислӗклӗ лапамра уявларӑмӑр», - ҫапла ҫырнӑ сайтра.
Ӗнесенчен суса илнӗ сӗте вара савута ӑсатаҫҫӗ. Вырӑнти халӑх иккӗленет: ҫапла майпа ҫапкаланса ҫӳрекен выльӑхӑн сӗчӗ пахалӑхлах-ши? Пӗлтӗр ав лейкоз чирне тупса палӑртнӑ.
Ҫитменнине, ӗнесем ҫынсен картисене ҫӗмӗреҫҫӗ, пахча ҫимӗҫе ҫиеҫҫӗ, газ пӑрӑхне те сиенлетнӗ. Кунашкалли пӗлтӗр пулнӑ. Выльӑхӑн хуҫи кам? Ҫакна палӑртаймаҫҫӗ ҫынсем. Хӑш чухне ӗнесем ҫӗрле те урамрах выртаҫҫӗ-мӗн.
Чӑваш Енре шӑрӑх ҫанталӑк тӑрать, ҫавна май типӗ курӑк ҫунтарма, кӑвайт чӗртме юрамасть. Ҫапах йӗркене пӑсакансем тупӑнаҫҫӗ ҫав.
Ҫуркунне пуҫланнӑранпа типӗ курӑк ҫунтарнӑ 111 тӗслӗхе шута илнӗ. Ҫулӑм пурӑнмалли икӗ ҫурта, ҫичӗ дачӑна тӗп тунӑ. Кунашкал тӗслӗхсем Улатӑр, Пӑрачкав, Куславкка тата Ҫӗрпӳ районӗсенче ытларах пулнӑ.
Ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа республикӑра пушар хӑрушсӑрлӑхӗн режимӗ вӑя кӗнӗ. Ҫак кунран ҫӳлерех асӑннӑ йӗркенсене пӑснӑшӑн штраф тӳлеттереҫҫӗ: ахаль ҫынсен – 4 пин тенкӗ таран, должноҫри ҫынсен – 30 пин тенкӗ таран, юридици сӑпачӗсен 400 пин тенкӗ таран.
Типӗ курӑк ҫунтарнӑшӑн тата кӑвайт чӗртнӗшӗн 81 ҫынна штраф тӳлеттернӗ. Вӗсенчен 52-шӗ – ахаль ҫынсем, 29-шӗ – должноҫри ҫынсем.
Кӑҫалхи кӑрлач-пуш уйӑхӗсенче Чӑваш Енре халӑх йышӗ 951 ҫын чакнӑ. Ача ҫураласси — 11,7 процент, ҫын вилесси 3,9 процент сахалланнӑ. Кун пирки Чӑвашстат кӑтартӑвӗсене тӗпе хурса «Правда ПФО» интернет-кӑларӑм хыпарланӑ.
Ҫулталӑкӑн пирвайхи виҫӗ уйӑхӗнче ҫуралакансен шучӗ вилекенсенчен 34 процент ытларах пулнӑ-ха. Апла пулин те ача ҫураласси, пӗлтӗрхи ҫак тапхӑртипе пӑхсан, самай чакнӑ. Унчченхи ҫулсенчи пекех, чӗре тата юн тымарӗсен чирӗсенчен вилекен ытларах (пӗтӗмӗшле йышӑн 39 проценчӗ).
Каларӑмӑр ӗнтӗ: республикӑра пурӑнакансен йышӗ 951 ҫын чакнӑ. Ку та, иртнӗ ҫулхи кӑрлач-пуш уйӑхӗсемпе пӑхсан, 218 ҫын ытларах. Ҫын чакнин енӗпе Улатӑр хулипе районӗ, Ҫӗмӗрле хули палӑрнӑ. Шупашкарта вара ку енӗпе лару-тӑру ҫуллен лайӑхланать, кӑҫал та ҫаплах.
Чӑваш Енре куҫса ҫӳрекен ФАПсене ӗҫлеттерме тытӑнасшӑн. Патшалӑх закупкисен сайтӗнче вӗсене туянасси пирки пӗлтернӗ.
ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви палӑртнӑ тӑрӑх, автобуссен е грузовиксен «Хӗрлӗ хӗрес» эмблема, «Медицина служби» тата «Фельдшерпа акушер пункчӗ» тесе ҫырни пулмалла.
Кунсӑр пуҫне куҫса ҫӳрекен ФАПсен гинекологи пуканӗ, электрокардиограф, аслисене тата 1 ҫул тултарман ачасене виҫмелли хатӗр, тонометр, наркӑмӑшлӑ тата вӑйлӑ витӗмлӗ эмелсене упрамалли сейф, дефибриллятор-монитор, экспресс-анализатор, санитари наҫилккисем, ӳпкене вентиляци тумалли аппарат пулмалла.
Кунашкал ФАПсене 16 пульницӑна парӗҫ: Пӑрачкав, Йӗпреҫ, Муркаш, Шупашкар, Улатӑр, Вӑрнар, Комсомольски, Элӗк, Патӑрьел, Куславкка, Хӗрлӗ Чутай, Вӑрмар, Шӑмӑршӑ, Елчӗк, Тӑвай, Красноармейски районӗсенчи пульницӑсене.
Ӗнер, ака уйӑхӗн 18-мӗшӗнче, Улатӑр районӗнче пушар хӑрушсӑрлӑхӗн режимне палӑртнӑ. Постановление хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Нина Шпилевая тата хула пуҫлӑхӗ Юрий Боголюбов алӑ пуснӑ.
Юлашки вӑхӑтра районта пушар тухнӑ тӗслӗх нумайланнӑ. Унта типӗ курӑк ҫунтарни пирки эпир хыпарланӑччӗ. Ав паян район администрацийӗн сайтӗнче ҫапларах хыпар ҫырнӑ: иртнӗ талӑкра Улатӑр районӗнче типӗ курӑк ҫуннӑ 5 тӗслӗх пулнӑ.
Йышӑннӑ режим пуҫлӑхсем ӑна пӑрахӑҫличчен тӑсӑлӗ. Унччен вара асӑннӑ муниципалитетра кӑвайт чӗртме, парксенче, ҫуртсен ҫывӑхӗнче, дачӑсенче, вӑрманпа тата ял хуҫалӑх культури акнӑ хирсемпе юнашар территорисенче ҫӳп-ҫап ҫунтарма юрамасть. Йӗркене пӑснӑ ҫынсене штраф тӳлеттерӗҫ.
Чӑваш Енри пилӗк районта ҫуракине тухнӑ. Паянхи куна илсен Улатӑр, Патӑрьел, Комсомольски, Елчӗк тата Йӗпреҫ районӗсенче ҫуртри культурӑсене акаҫҫӗ. Иртнӗ ҫул ку вӑхӑтра сеялкӑсем хире тухайман-ха. Чӑваш Енӗн Ял хуҫалӑх министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, 2018 ҫулхи ака ҫак уйӑхӑн 25-мӗшӗнче ҫеҫ пуҫӑннӑ.
Паян республикӑри 16 районта кӗрхи культурӑсене апатлантараҫҫӗ. Кунсӑр пуҫне 9 районта нумай ҫул ӳсекен курӑк уйӗсенче те удобрени сапаҫҫӗ. Сӑмах май каласан, пӗлтӗрхи ку вӑхӑтра кӗрхисене апатлантарма пуҫлайман. Нумай ҫул ӳсекен курӑксене те пӗлтӗр каярах юлса сӳрелеме тытӑннӑ. Кӑҫал, акӑ, 9 районта ҫак енӗпе тимлеҫҫӗ.
Унсӑр пуҫне 14 районти хуҫалӑхсем тӗштырӑ эмеллеҫҫӗ, 8 районта ҫӗр улмине яровилизацилеме кӑларнӑ.
Ҫуркунне ҫитнӗ май ҫынсем типӗ курӑк ҫунтарма пуҫлаҫҫӗ. Республикӑра кунашкал тӗслӗх пулнӑ ӗнтӗ. Улатӑр районӗнче курӑк ҫунни пирки ҫак кунсенче хыпарланӑччӗ.
Аса илтерер: тунтикун Улатӑр районӗнчи Иваньково-Ленино ялӗ ҫывӑхӗнче 300 тӑваткал метр лаптӑк ҫинче типӗ курӑк ҫуннӑ. Ку каҫхине пулнӑ. Пушарнӑйсем ҫулӑма сарӑлма паман – сӳнтернӗ.
Ку эрнере юнкун каллех кунашкал тӗслӗхе шута илнӗ. Хальхинче те Улатӑр районӗнче пулнӑ ку, Ахматово ялӗ ҫывӑхӗнче типӗ курӑк чӗрӗлсе кайнӑ. Ҫулӑм пӗр гектар лаптӑк ҫинче сарӑлнӑ. Пушарнӑйсем ӑна сӳнтернӗ.
Тепӗр хутчен палӑртса хӑварар: ҫак кунсенче ЧР Министрсен Кабинечӗ республикӑра пушар тухас хӑрушлӑх пысӑк пулнӑ май сезон палӑртнӑ: вӑл ака уйӑхӗн 24-мӗшӗнчен пуҫланӗ.
ЧР Министрсен Кабинечӗ пушар тухас хӑрушлӑх пуҫланакан сезон хӑҫан тытӑнассине палӑртнӑ: ака уйӑхӗн 24-мӗшӗнчен. Инкеклӗ лару-тӑру комитечӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫу уйӑхӗнче Атӑли федераци округӗнче сывлӑш температури ытти ҫулти вӑтам кӑтартуран пысӑкрах пулӗ, ҫумӑр вара сахалрах ҫӑвӗ. Эппин, вӑрмансенче пушар тухас хӑрушлӑх пысӑк.
Правительство 9 муниципалитетри 13 ялта вӑрман пушарӗ тухас хӑрушлӑх пуррине палӑртнӑ. Ҫак списока Ҫӗмӗрле, Улатӑр, Шӑмӑршӑ, Патӑрьел, Пӑрачкав, Комсомольски, Хӗрлӗ Чутай, Муркаш районӗсем кӗнӗ.
Вӑрмансенче кӑвайт чӗртме, типӗ курӑк ҫунтарма юрамӗ. Ҫак тата ытти йӗркене пӑхӑнманшӑн административлӑ майпа явап тыттарӗҫ. Ахаль ҫынсен – 1500-3000, должноҫри ҫынсен – 10000-20000, юридици сӑпачӗсен 50000-200000 тенкӗ штраф тӳлеме тивӗ.
Мускавра Пӗтӗм Раҫҫейри тухтӑрсен конкурсӗн ҫӗнтерӳҫисене палӑртнӑ. Каласа хӑвармалла: тухтӑра хакланӑ чухне 2018 ҫулхи ӗҫ-хӗлне шута илнӗ. Чи лайӑххисене «Ҫын тата эмел» конгреспа килӗшӳллӗн чысланӑ.
Питӗ кӑмӑллӑ: Чӑваш Енри виҫӗ тухтӑр вӗсен йышне кӗме пултарнӑ. «Чи лайӑх тухтӑр-психиатр» номинацире пӗтӗмӗшле психиатри уйрӑмӗн заведующийӗ Анна Филимонова ҫӗнтернӗ. «Медицина реабилитацийӗн чи лайӑх тухтӑрӗ» номинацире Республикӑри клиника онкологи диспансерӗн реабилитаци уйрӑмӗн заведующине Надежда Шаржановӑна чысланӑ. Чи лайӑх педиатр ятне Улатӑр районӗн тӗп пульницин участковӑйӗ Ольга Егорова тивӗҫнӗ.
ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал Пӗтӗм Раҫҫейри конкурсӑн иккӗмӗш тапхӑрне Чӑваш Енри 17 тухтӑр лекнӗ. Конкурсӑн тӗп комиссийӗ финалистсен ячӗсене ҫӗртме уйӑхӗнче пӗлтерӗ.
-0.7 °C